Fransa’da Genel Grev… Yüz binler yürüdü
Fransa genelinde 19 Ocak günü emeklilik reformuna karşı yapılan genel greve ülke genelinde polise göre bir milyondan fazla, Çalışanların Genel Konfederasyonu (CGT)'ye göre iki milyondan fazla gösterici alanlarda yerini aldı. Fransa’da grevlerin devamı gelecek.
Emeklilik reformuna karşı 19 Ocak Perşembe günü yapılan greve katılım oldukça yüksekti. Genel greve yüz binlir katılırken, sekiz ana Fransız sendikası tarafından kararlaştırılan ikinci bir tarih olan 31 Ocak'tan önce, ilk seferberlik gününü yaşadı ve katılım yüksekti.
İçişleri Bakanlığına göre 80.000'i Paris'te olmak üzere Fransa'da 1,12 milyon gösterici alanlara yerini aldı.
İçişleri Bakanlığı tarafından açıklanan sayıya göre, Perşembe günü Fransa'da 80.000'i Paris'te olmak üzere bir milyondan fazla kişi (1,12 milyon) hükümetin emeklilik reformu tasarısına karşı yürüdü. Bu rakam CGT'ninkinden daha düşük: sendikanın genel sekreteri Philippe Martinez'e göre Fransa'da "iki milyondan fazla" kişi yürüdü.
Daha önce CGT, dün öğleden sonra Paris'te 400.000 kişinin gösteri yaptığını duyurmuştu. Place de la Bastille çevresinde polis ve göstericiler arasında çatışmalar çıktı, gaz bombaları fırlatıldı ve göz yaşartıcı gaz kullanıldı. Sadece başkent Paris’te otuzun üzerinde kişi gözaltına alındı.
Emniyet müdürlüğüne göre, saat 14.15 sularında Place de la République'de başlayan ve Bastille üzerinden Place de la Nation'a giden gösteri sırasında en az 30 kişi gözaltına alındı. Çatışmalar, sendika delegasyonları çok gerideyken gerçekleşti. Gösterinin başlangıcından itibaren emniyet müdürlüğü, yürüyüşte "riskli unsurlar" tespit ettiğini belirtmişti. Aslında bu riskli unsurları yaratan polisin kendisiydi!
Orta ölçekli şehirlerde gösteriler dolup taşıdı
Pau'da 13.000, Châteauroux'da 8.000 ya da Mulhouse'da 6.500'den fazla gösterici: Yetkililerin verdiği rakamlara göre, emeklilik reformuna karşı düzenlenen gösteriler birçok orta ölçekli şehirde 2019 yılındaki gösterileri aştığı görüldü.
Eylem alanları bazen üç yıl öncesine göre daha kalabalıktı. Polisin 9000 katılımcı saydığı Angoulême'de olduğu gibi, bu sayı bir önceki emeklilik reformuna karşı düzenlenen ilk eylemin neredeyse iki katıydı. Périgueux (6500), Agen (5000) ve Guéret (3300) gibi güneybatıdaki diğer vilayetlerde de 5 Aralık 2019 göstergesine göre iki katıydı. Diğerlerinin yanı sıra Chartres (10 000), Alès (7 200), Boulogne-sur-Mer (5 200), Belfort (4 000) veya Auch'da (3 500) alanlarda yerini aldı.
Büyük şehirlerde rakamlara bakıldığında, Toulouse (36.000), Nantes (25.000) veya Lyon'da (23.000) alanlarda yerini alırken, 5 Aralık 2019'da emeklilik reformuna karşı yapılan yürüyüşlere göre sayılar kat kat daha da yüksel olduğu görüldü. Bordeaux (16.000) veya Montpellier'de (15.000)…
Her zaman olduğu gibi, yetkililerin sayıları sendikalarınkinden farklıydı, Orléans'ta olduğu gibi çoğu zaman iki kat fark vardı (12.000'den 25.000'e), ancak Marsilya'da fark bir ile beş arasında değişiyordu (26.000 ile 140.000 arasında). Tours'da olduğu gibi bazı tahminler birbirine çok yakındır (14.000 ila 15.000 arasında).
On iki yıldır ilk kez bir araya gelen sekiz sendika, kaynağına bağlı olarak 215 ila 250 şehirde mitingler gerçekleşti ve "bir milyon" göstericiyi aşan "kitlesel" bir seferberlik ilan edildi. 5 Aralık 2019 tarihinde, bir önceki emeklilik reformu projesine karşı düzenlenen protestoların başlangıcında, polis Fransa'da 806.000 gösterici saymıştı. CGT için bu rakam 1,5 milyondu.
Sendikalar eylemlere katılımın yüksek olmasından memnündü.
CFDT'nin bir numaralı ismi Laurent Berger, öğleden sonra Paris'teki gösterinin başlamasından önce yaptığı açıklamada, emeklilik reformuna karşı başlatılan seferberliği "düşündüğümüzün ötesinde" sözleriyle umutlu olduklarını dile getirerek, "Açık bir şekilde güçlü bir seferberlik halindeyiz" dedi.
Paris'teki gösterinin başında yer alan CGT Genel Sekreteri Philippe Martinez de "başarılı" bir seferberlikten söz ederek, "Bir milyonun aşılacağını düşünüyorum" dedi. "Sendikaların birliğini, çalışanlar için bir güven işareti" olarak vurguladı.
Macron "adil ve sorumlu bir reformu" savunuyor
Emmanuel Macron Perşembe günü yaptığı açıklamada, emeklilik reformuna karşı düzenlenen gösterilerin Fransızlar için "çok fazla rahatsızlık yaratmadan" ve "açıkçası aşırılık, şiddet ya da zarar vermeden" geçmesini umduğunu söyledi. Fransa Cumhurbaşkanı da Fransa-İspanya zirvesi vesilesiyle Barselona'dan yaptığı açıklamada, emeklilik reformunun "demokratik bir şekilde sunulduğunu, onaylandığını" ve "her şeyden önce adil ve sorumlu" olduğunu belirtti. Yürütme reformunu "saygı, diyalog ruhu, ancak kararlılık ve sorumluluk ruhuyla" sürdüreceğini sözlerine ekledi.
Başbakan Elisabeth Borne gösterilerin gerçekleştiği "iyi koşulları" memnuniyetle karşılayarak "tartışmaya ve ikna etmeye" devam etme sözü verdi. Hükümet Başkanı Twitter'dan yaptığı açıklamada "Gösterilerin iyi koşullarda gerçekleşmesini sağlayan kanun ve düzen güçlerinin yanı sıra sendikaların kararlılığını selamlıyorum" dedi. Elisabeth Borne, "Görüşlerin ifade edilmesine izin vermek demokrasi için elzemdir," diye ekledi.
Çalışma Bakanı Olivier Dussopt Perşembe günü RTL'de yaptığı açıklamada "Seferberlik önemli" dedi. "Bu öğleden sonra ve bu sabahki törenlerde verilen mesajlara kulak vermeliyiz," diye devam etti.
Paris bölgesinde "çok aksak" bir trafik yaşandı
Toplu taşımada grev oranı Perşembe günü SNCF'de %46,3'e ulaştı. Ayrıntılı olarak, grevcilerin %77,4'ü yolcu trenlerinin sürücüleri, %50,8'i kontrolörler ve %48,4'ü sinyalciler ve ray bakım personelinin çalıştığı SNCF Réseau'da çalışınlarıydı. Trenlerin işletilmesinden sorumlu şirket olan SNCF Voyageurs'da genel grev oranı %45,7'ye ulaşırken, bu oran bölgelere göre farklılık göstermekle birlikte TER'lerde %52,2'di.
Paris bölgesindeki metro, RER ve banliyö trenlerinin trafiği Perşembe günü "çok aksadı"; bir metro hattı (8) tamamen kapandı ve on iki hat bazen kısmen, sadece iş çıkış saatlerinde çalıştı. Birkaç istasyon da kapatıldı. RER A için yoğun saatlerde ikide bir, yoğun olmayan saatlerde ise dörtte bir tren vardı ve seferler akşam 9 civarında sona erdi. RATP tarafından işletilen RER B'nin güney kesiminde yoğun saatlerde sadece iki trenden biri, yoğun olmayan saatlerde ise üç trenden biri çalışırken, kuzey kesimle bağlantı sağlanamadığı için bu kesim de erken kapatıldı. Ulusal demiryolu ağında SNCF üçte bir TGV ve onda bir TER planlamıştı.
Bir basın açıklamasına göre SNCF, banliyö ağında H, L ve U hatlarında üç trende bir, N hattında ise dört trende bir sefer yapılacağını ve Cergy'ye ya da Mantes - Plaisir-Grignon bölümüne hizmet verilmeyeceği duyurulmuştu. Şirket C, D, E, J, K ve P hatlarında her on trenden birinden daha azını planlarken R hattında hiç tren planlamamıştı. Bu hatların çoğu sadece yoğun saatlerde ve/veya güzergâhlarının bir kısmında çalıştı. RATP otobüsleri için durum daha iyiydi; Paris ve iç banliyölerde üç seferden ikisi yapıldı, ancak yine de bir düzine hat kesintiye uğradı.
Grev, özellikle Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü'nün (DGAC) şirketlerden uçuşlarının %20'sini önceden iptal etmelerini istediği ve bunun "aksamaları ve gecikmeleri" engellemeyeceği uyarısında bulunduğu Orly havaalanındaki hava trafik kontrolörleri tarafından da takip edildi.
Hükümete göre öğretmenlerin %34 ila 42'si, sendikalara göre ise %65 ila 70'i grevdeydi
Snuipp-FSU (önde gelen ilkokul sendikası) ulusal düzeyde ilkokullarda grevde olan öğretmenlerin %70'ini, Snes-FSU (önde gelen ortaokul sendikası) ise ortaokullarda grevde olan öğretmenlerin %65'ini duyurdu. Bu rakamlara, sabahın sonunda ilk sayımı bildiren Eğitim Bakanlığı itiraz ederken: Hükümete göre dün ilkokullarda öğretmenlerin %42,35'i, ortaokullarda ise %34,66'sı grevde olduğu bildirildi. Aralık 2019'da, bir önceki reform girişimine karşı yapılan grevin ilk gününde, sendikalar grevcilerin %70'ini sayarken, bakanlık %55'ini saymıştı.
Enerji sektöründeki tüm sendikalar tarafından desteklenen grev, herhangi bir elektrik kesintisine yol açmadan elektrik santrallerindeki elektrik üretiminin azalmasına neden oldu.
Grevcilerin yaklaşık %30'nu devlet memurları oluşturdu
Kamu Hizmeti Bakanlığı tarafından açıklanan rakamlara göre, 2,5 milyon çalışanı olan devlet kamu hizmetinde Perşembe günü yaklaşık on memurdan üçü (%28) grevdeydi.
Bölgesel kamu hizmetinde (yaklaşık iki milyon temsilci) grevcilerin oranı %11,3 iken, hastane kamu hizmetinde (1,2 milyon temsilci) bu oran %9,9'a ulaştı. Bakanlığın rakamlarına göre, 5 Aralık 2019'a kıyasla, grev oranı devlet kamu hizmetinde beş puan düşerken (2019'da %33), bölgesel (2019'da %10) ve hastane (%7,9) sektörlerinde hafif bir artış gösterdi. Sekiz temsilci kamu hizmeti sendikası bir kez olsun ortak bir seferberlik çağrısında bulundu.
Bazı rafinerilerde grevcilerin %100'ü eylemlerde yerini aldı
Rafinerilerde ve yakıt depolarında CGT programını çoktan belirlemişti: Perşembe günü üretimin durdurulmasının ardından, 26 ve 27 Ocak tarihlerinde 48 saatlik, ardından da Ulusal Mecliste metnin incelenmeye başlanacağı 6-8 Şubat tarihleri arasında 72 saatlik iş bırakma eylemleri yapılacak.
Grubun CGT'si Perşembe günü yaptığı açıklamada, eylemin bu ilk gününde TotalEnergies grubunun rafinerilerinin çoğunda çalışanların %70 ila %100'ünün greve katıldığını belirtti.
CGT tarafından Perşembe günü yapılan açıklamada, eylemin bu ilk gününde TotalEnergies grubunun rafinerilerinin çoğunda çalışanların %70 ila %100'ünün greve katıldığı belirtti.
Fransa devleti Avrupa Birliği’nin Fransa’ya dayattığı emeklilik reformuna karşı sekiz sendikanın birlikte alanlara yüz binlerce üyesiyle çıkması ve bu eylemlere halkında büyük destek vermesi büyük bir başarıdır. Macron hükümeti ise bu güç birliğinin karşısında geçiştirilmelik sözlerle halkın tepkisini görmezden gelmektedir. Sendika özellikle de CGT’nin kararlı duruşu sayesinde eylemlerin devam edeceği vurgulandı.
Dogan Presse Agence